بنایی که تداعی‌کننده خاطرات نوستالژیک ملی است/ محمد میرزایی از یادمان شهدای گمنام می‌گوید>
بنای یادبود شهدای گمنام و مفقودالاثر در دانشگاه جامع امام حسین (ع) از اردیبهشت سال 1395 آغاز شد و در اسفند 1395 (سوم جمادی الثانی 1439) پیکر مطهر دو شهید والامقام در بستر مقدس این یادمان شهدا به‌خاک آرمیدند. به این منظور گفت‌و‌گویی با طراح معماری یادمان، محمد میرزایی داشته‌ایم که می‌خوانید.
در طراحی و ساخت یادمانی مثل بنای یادبود شهدای گمنام که جنبه مذهبی-حماسی دارد، چه نکات و مواردی را مد نظر قرار می‌دهید؟
در چنین یادمان‌هایی، طرح معماری باید سرشار از معنویت و حاکی از عرفان، احکام و عقاید باشد و فکر و ذکرها را با محوریت الهی و آسمانی پیوند دهد. چون معمار حقیقی و منبع نور و روشنایی، ذات احدیت است، پس طراحی یادمان، برگرفته از این مکتب و نحله فکری است. ایده‌پردازی در فرایند طراحی یادمان، هنری شهودی، احساسی و معنایی است که از وادی حیرت و مفهوم عبور و به مصداق می‌رسد که به‌وسیله پوسته‌های معماری و ابعاد معمارانه ذهن طراح در ادراک مخاطب، تجلی می‌کند؛ آفرینشی از احساسات و جلوه‌گر ساختن در فرم محسوسات تا اثری نوظهور، در ظاهر پدید آید. باطنِ طرح نیز، برای حظ معنوی، لذت نیایش و درس آموخته‌ای از ایثار است که تأکیدی بر آرمان‌ها دارد که منطق زندگی روزمره را درهم بشکند و از مرزهای ذهنی عبور کند و جایگاه رخداد و درک اعجاز شود.
گمنام در پسوند یادمان شهدا چه بار ارزشی نسبت به یادمان سرباز جنگ در دیگر کشورها دارد؟
گمنامی و گمنام بودن در سیره، روش و منش اسلامی از فضیلت والا و خاصی برخوردار است و این‌گونه نشانه‌ها، پر از انرژی و اثرِ روحی و دارای نفوذی جبری و مقاومت‌ناپذیر در ادراکِ مخاطب می‌شود و نشانگر یک آرمان و اندیشه و چگونگی مقاومت است. یادمان، نماد تحلیلی نوعی شبیه ساختن صورت ذهن است. این نمادگرایی، یک روند آگاهانه به‌تنهایی نیست بلکه برعکس از راه مکاشفه و شهود از دل ناخودآگاه و خودآگاه، پدیدار می‌شود که خود واقعیتی از تبیین میان ظاهر و باطن، جسم و حس، و صورت و معناست که هریک نمود دیگری است.
در طرح و ساخت این‌گونه ابنیه آیا به شرایط زمان و مکان توجه شده است؟
این فرم و کالبد، فضایی است که جای پای تاریخ یک ملت غیور، شجاع و از جان گذشته است و به‌تنهایی برای شهدا نیست، آن بزرگواران پاداش اصلی‌شان را از خداوند دریافت می‌کنند. بنابراین زنده نگه داشتن یاد و الگوسازی از شخصیت، سیره و حماسه ایثارگرانه آن‌ها، بخشی از وظایف ما نسبت به شهید و نیاز ما برای الگوگیری در رفتار پیشرو است.
